Thomas More Hogeschool > > Professionaliseren met hart & ziel

Lectoraat

Professionaliseren met hart & ziel

Op school gebeuren soms dingen die je niet ziet aankomen. Soms loopt het heel anders dan je had gehoopt of verwacht. Soms is er een kind waar je je geen raad mee weet. Je hebt geen oplossing, maar voelt wel dat je er iets mee moet. In ons lectoraat noemen we dat: momenten van onderbreking. Lukt het je op zo’n moment – met een koel hoofd en een warm hart – de tijd te nemen voor wat de situatie van je vraagt? Wanneer dat lukt, leef je voor aan de kinderen dat je de verbinding aan kunt gaan in plaats van die uit de weg te gaan als het moeilijk wordt. Onderbreking en verbinding maken wezenlijk onderdeel uit van je alledaagse ervaring als leraar. En hoe ongemakkelijk het soms ook voelt: toch gaat van zulke momenten vaak een vormende kracht uit. In het lectoraat Professionaliseren met hart en ziel doen lerarenopleiders samen met leraren onderzoek naar bezield en bezielend onderwijs, op grond van een pedagogiek van onderbreking en verbinding.

Lectoraat

OVER HET LECTORAAT

De ziel van het onderwijs

Onderwijs is altijd meer dan lesdoelen halen, resultaten verbeteren en orde houden. Kinderen vormen zich door alles wat er op school gebeurt en leraren begeleiden hen daarbij. Dit kun je van tevoren niet inschatten. Je zou het de ziel van het onderwijs kunnen noemen: ongrijpbaar, maar wezenlijk. Het is de vormende kant van het onderwijs of de pedagogische dimensie. Die dimensie komt het sterkst naar voren op de momenten waarop je niet op je routines kunt vertrouwen. Je bent op jezelf teruggeworpen en het komt er juist dan op aan dat je handelt of dat je ervoor kiest om juist níet in te grijpen.

Onderwijs als existentieel vraagstuk

Om de vormende kant van het onderwijs te onderzoeken, heb je een andere onderzoeksbenadering nodig dan wanneer je problemen van technische aard wilt oplossen (zoals: Hoe geef ik expliciete directe instructie?, Hoe leg ik effectief de spellingsregels uit?, etc.). Onderzoek naar de vormende kant van het onderwijs vraagt om een benadering die naar de onderwijspraktijk als geheel kijkt, zonder die terug te brengen tot abstracties. In het lectoraat gaan we te rade bij filosofen en antropologen die het onderwijs als existentieel vraagstuk benaderen en in hun onderzoek aandacht schenken aan de alledaagse ervaring. Hoe is het om een leraar te zijn, juist ook op die momenten dat je er met al je kennis en vaardigheden niet uitkomt, maar je er toch moet zijn? Wat vragen zulke momenten van een leraar? Wat voor soort ruimte hebben leraren nodig om goed met zulke momenten om te gaan?

Nieuwsbrief PHZ

WAT DOEN WE VOOR JOU

Ruimte voor dialoog en ontmoeting

De onderzoekers, verbonden aan het lectoraat, ontwikkelen doordachte praktijken die toepasbaar zijn in de klas, op school, op de opleiding en voor onderzoek. Ons onderzoek vindt altijd heel dicht bij de dagelijkse praktijk plaats, in dialoog met leraren, kinderen, schoolleiders, opvoeders in de wijk, studenten en docenten. We zijn steeds op zoek naar de ruimte waarin (aankomende) leraren kunnen oefenen met openheid en vertrouwen ten aanzien van het onvoorspelbare en het onbevattelijke, en met elkaar taal vinden om daarover te kunnen spreken. Waartoe dat moet leiden? Leraren die zich in het hart laten raken, die moeilijke situaties en ingewikkelde kinderen met vertrouwen tegemoet durven gaan, kunnen op school een ruimte openhouden waarin kinderen mogelijkheden kunnen ontdekken om zich te verbinden met zichzelf, met elkaar en met de wereld om hen heen.

Neem contact op

PROJECTEN

Professionaliseren met hart & ziel

Je pedagogische professionaliteit versterken

Door op een gedisciplineerde manier met elkaar in gesprek te gaan en te proberen te begrijpen wat er nu precies gebeurt op pedagogische sleutelmomenten, kunnen we op het spoor komen wat nu eigenlijk richting geeft aan je handelen. In je eigen praktijkervaringen ligt pedagogische wijsheid verborgen. Door die naar boven te halen in gestructureerde reflectiegesprekken volgens een door het lectoraat ontwikkelde methodiek, krijg je meer zicht op de pedagogische dimensie van je onderwijs. Zo ontwikkelen we met elkaar een pedagogische vaktaal en een gezamenlijke reflectiepraktijk waarmee je als leraar en als schoolteam je pedagogische professionaliteit kunt versterken.

Anders verantwoorden

Je bewust worden van de pedagogische dimensie van wat je doet in je onderwijspraktijk, kan ook helpen om op een andere manier je onderwijspraktijk te verantwoorden, die recht doet aan de volle breedte van de kwaliteit van je onderwijs. Naast toetsresulaten en uitkomsten uit enquêtes die de sociale veiligheid op school in kaart brengen, kun je dan ook de pedagogische kwaliteit van je handelen in het domein van persoonsvorming laten zien.

Rouwverwerking

Wat gebeurt er tussen leraren en kinderen op het moment dat er iemand dood gaat – een ouder van een kind, een leraar in de school, een klasgenoot? Onderzoeker Jos van den Brand (docent Godsdienst en Levensbeschouwing, docent Onderzoek) houdt zich bezig met deze thematiek.

Ouderbetrokkenheid, buurtbetrokkenheid

Wat gebeurt er in de relatie tussen school en wijk als verschillende opvoeders in de gemeenschap in en om de school met elkaar in gesprek gaan over pedagogische sleutelmomenten? Wat zijn in de beleving van kinderen positieve opvoedervaringen? Meike de Bruijn (docent Pedagogiek en Superdiversiteit) houdt zich bezig met deze thematiek in en rond de superdiverse school.

Vrije ruimte en dialoog

Hoe kunnen we de pedagogische kwaliteit versterken van reflectiegesprekken met studenten en docenten in de opleiding over het eigen handelen in de onderwijspraktijk? Rudolf Kampers (Socratisch Gespreksleider en studentbegeleider) houdt zich bezig met deze thematiek en verzorgt cursussen en trajecten in Socratische Gespreksvoering, Vrije Ruimte en Dialoog en Burgerschapsvorming.

Teamontwikkeling en schoolorganisatie

Lerarenteams in Rotterdamse basisscholen die willen weten hoe ze uitdrukking kunnen geven aan de pedagogische dimensie van hun onderwijs, onderzoeken in gesprek met elkaar pedagogische sleutelmomenten uit hun eigen praktijkervaring en versterken zo hun pedagogische professionaliteit.

Individuele leraren en schoolleiders kunnen op een soortgelijke manier met deze thematiek aan de slag in een Community of Practice aan de Thomas More Hogeschool. Deze CoP bestaat uit een groep mensen uit verschillende onderwijspraktijken, en die zich bezighoudt met het zoeken naar taal voor en versterking van het pedagogisch handelen.

In schoolteams en in de CoP kan ook de vraag aan de orde komen: In hoeverre voelen leraren zich gezien als professional met hart en ziel, en hoe is dat van invloed op de mate waarin leraren zich uitgenodigd en uitgedaagd voelen om hun professionele ruimte te pakken en zich ‘op een volwassen manier’(zie kader) tot hun beroep te verhouden?

Hester IJsseling (lector; voorheen groepsleerkracht en intern begeleider) houdt zich met deze thematiek bezig.

Meer muziek in de klas

Op welke manier kan de beleving van muziek en andere kunstuitingen een rol spelen in de pedagogische dimensie van het onderwijs?

Taal

Hoe kunnen scholen in hun taalonderwijs ruimte openen voor de stem van de leerling en wat kan dat betekenen voor de pedagogische dimensie van het onderwijs?

Evenementen

15 Jan

Cursus

Cursus Medezeggenschap

19:00 - 21:30 Rotterdam

07 Jan

Cursus

Post-hbo opleiding Specialist Meertaligheid in het onderwijs

16:00 - 20:30 Rotterdam

14 Jan

Cursus

Start cursus coaching voor zij-instromers

18:00 - 21:00 Rotterdam

Lees verder

Blog

Professionaliseren met een hart in tweestrijd

5 december, 2022 Onderzoek

Blog

Verdriet op het schoolplein

5 december, 2022 Onderzoek

Blog

Op zoek naar de ziel van het onderwijs

5 december, 2022 Onderzoek

Dr. Hester IJsseling (1967) is sinds mei 2017 lector Professionaliseren met hart en ziel aan de Thomas More Hogeschool. Ze was van 2003 tot 2017 leraar en intern begeleider in het primair onderwijs. Voorafgaand aan haar onderwijsloopbaan is zij gepromoveerd in de filosofie.

dr. Hester IJsseling - Lector

“Education cannot compensate for society” (Bernstein). Pieter houdt zich bezig met de rol van de school in de samenleving. Afgestudeerd in pedagogische ethiek en onderwijskunde, denkt hij kritisch met teams mee wat zij van waarde vinden op school en wat dit vraagt voor de vormgeving van het onderwijs. Zijn expertise ligt op het gebied van burgerschapsvorming, kansengelijkheid en waardengedreven professionalisering.

Pieter Boshuizen - Docentonderzoeker

dr. Hester IJsseling

Lector

Pieter Boshuizen

Docentonderzoeker

Meer informatie over dit lectoraat

Stuur een e-mail Schrijf je in voor de nieuwsbrief

AANMELDEN

Meld je aan voor de open dag

Benieuwd naar jouw reis tot leerkracht bij onze pabo? Ontdek het zelf tijdens de volgende open dag. Onze hogeschool is dan een speelveld van experiences, voorlichtingen, een pabo markt en nog veel meer. Je vindt ons op 300 meter van Rotterdam Centraal Station. Voel je welkom en meld je aan!